Marceli Nencki urodził się 16 stycznia 1847 r. (niektóre źródła podają datę 15 stycznia) w majątku Boczki w Sieradzkiem. Ojciec jego, Wilhelm, poza Boczkami posiadał jeszcze dwa inne majątki w tejże okolicy. Był starannie wykształcony, a w swych posiadłościach starał się realizować współczesne poglądy na racjonalną gospodarkę rolną i leśną. Był zarazem człowiekiem niezwykłej pracowitości. Matka Marcelego, Katarzyna z Serwaczyńskich, była również osobą bardzo energiczną i pracowitą. Państwo Nenccy mieli siedmioro dzieci: pięciu synów, z których Marceli był trzecim, i dwie córki. Rodzice przykładali wielką wagę do starannego wykształcenia dzieci. Najstarszy syn, Adam, został prawnikiem, Leon, o rok młodszy od Marcelego, – lekarzem, a pozostali dwaj bracia gospodarowali na roli. Wilhelm Nencki zmarł w 1860 roku, pozostawiając całą troskę o majątek i gromadkę dzieci swej o 12 lat młodszej żonie.

Na początku 1872 roku otrzymał Nencki nieoczekiwaną a nęcącą propozycję objęcia stanowiska asystenta w pracowni chemii fizjologicznej Instytutu Patologii na Uniwersytecie w Bernie. Zaproszenie to zawdzięczał prawdopodobnie swemu berlińskiemu koledze, Bernhardowi Naunynowi, który zajmował wówczas stanowisko profesora chorób wewnętrznych na tymże Uniwersytecie i zaprotegował Nenckiego dyrektorowi Instytutu Patologii, prof. Edwinowi Klebsowi. Nencki przyjął zaproszenie i już w pierwszej połowie 1872 zjawia się w stolicy Federacji Szwajcarskiej. Mimo skromnej z nazwy pozycji (asystenta) nowe stanowisko dawało Nenckiemu możliwości samodzielnego prowadzenia badań. A był do nich świetnie przygotowany. Mając gruntowne wykształcenie lekarskie, a zarazem solidną i praktyczną znajomość chemii, zwłaszcza organicznej, do tego dobrą znajomość kilku języków, z wielkim zapałem przystąpił do pracy w dziedzinie określanej wówczas jako chemia fizjologiczna, chemia zwierzęca, ewentualnie chemia lekarska, a czasem chemia patologiczna (gdy dotyczyła chorób), a która niebawem miała zyskać miano biochemii1).

Osiągnięcia Nenckiego, publikowane w międzynarodowych pismach specjalistycznych, sprawiły, że imię jego było pod koniec lat osiemdziesiątych XIX stulecia szeroko znane w świecie naukowym. Informacje o tym wybitnym specjaliście w zakresie chemii lekarskiej dotarły również do dalekiego Petersburga. W tym czasie ówczesna stolica imperium rosyjskiego była również ważnym ośrodkiem naukowym, starającym się nadążyć za postępem nauk w zachodniej Europie. Pod koniec 1890 r. został rozporządzeniem cara powołany Imperatorski Instytut Medycyny Doświadczalnej, który w zamierzeniach miał stać się wiodącą placówką badawczą3), przede wszystkim w zwalczaniu chorób zakaźnych. Instytut otrzymał szczodrą dotację na budowę i wyposażenie pracowni oraz spory teren pod budowę i zaczął zabiegać o zaangażowanie poważnych naukowców. Jednym z organizatorów Instytutu był wybitny fizjolog, przyszły laureat Nagrody Nobla, Iwan Piotrowicz Pawłow. Można przypuszczać, że to on zwrócił uwagę kuratora Instytutu, księcia Aleksandra Oldenburskiego, na Marcelego Nenckiego.

Dorobek publikacyjny Marcelego Nenckiego liczy 173 pozycje prac doświadczalnych i przeglądowych. Ponadto ukazało się około 250 publikacji wykonanych w jego pracowni bez jego autorstwa. Nencki jest też autorem kilku artykułów przeglądowych i popularyzatorskich po polsku. W polskich czasopismach, takich jak Kosmos, Rozprawy i Sprawozdania Wydziału Matematyczno-Przyrodniczego Akademii Umiejętności, Pamiętniki Towarzystwa Lekarskiego Warszawskiego, Gazeta Lekarska i inne, ukazywały się również streszczenia i tłumaczenia oryginalnych artykułów Nenckiego zamieszczanych w pismach zagranicznych lub wręcz ich przedruki.
Merytoryczny przegląd dorobku Nenckiego pokazuje, jak szeroki był wachlarz jego zainteresowań: od chemii organicznej, poprzez chemię fizjologiczną i lekarską, aż po bakteriologię i epidemiologię. Poruszał również zagadnienia organizacji nauki i studiów uniwersyteckich, np. wspomniane wcześniej wypowiedzi na temat utworzenia Szwajcarskiej Akademii Nauk i reformy studiów farmaceutycznych, oraz problemy natury społecznej, np. alkoholizmu.